dinsdag 9 februari 2016

Een muzikale en therapeutische wandeling in het Haarlemse Hout

Deze zondag 7 febr. 2016 kwamen wij ook in de Philharmonie van Haarlem. Het is een oud gebouw, van rond 1870 schat ik. Bescheidener dan het Amsterdamse Concertgebouw. Min of meer als de Leidse Stadsgehoorzaal. Onze nichtjes Tineke en Judith van Holland Baroque hebben al vaak theatrale elementen ingevoerd bij hun muziek. Ik herinner me een voorstelling in Leeuwarden, waar  een eigenaardige kist op het toneel stond. Niet echt groot. Maar na ruim een uur kwam er ineens een lenig meisje uit: Hugo de Groot in optima forma, even omgeturnd. Ze deden ooit een Johannes Passion met toneelspelers, waarbij Judas en Pilatus naast Jezus zelf de grote rollen speelden. Dat was de bekende oude Passiemuziek als theater, opera dus. Een klassieke vorm van wat later op TV The Passion  werd. Afgelopen september zaten we bij hen aan tafel in Utrecht/Vredenburg bij een tuinconcert in die grote zaal omgebouwd tot een Japanse tuin, compleet met monnikenbellen.
Nu dus naar de Haarlemse Philharmonie voor de voorstelling van de Pindakaasprins.
Na enig zoeken en wandelen door de stad Haarlem komen wij bij het gebouw (aangebouwd, nieuwe zalen erbij, de oude structuur goed herkenbaar) en er is een leuke uitnodiging voor de kinderen. Ik laat me bij het bos maar even fotograferen, want even later blijkt dat je in de zaal zelf geen foto's  mag maken (net als eerder die morgen: kinderen beneden 18 mag je niet zomaar op je camera zetten). Hierbij dus deze oude heer in iets wat op het Haarlemse Hout lijkt.
Afijn, wij gaan, als een ouder stel-zonder-kinderen de hele grote zaal in (ik schat zo'n 800-900 stoelen bezet) die half kinderen/ half (groot)ouders zijn. Het begint met een groot orkest in regenkleding met geinige paraplu op het hoofd: storm-muziek van Vivaldi. Allemaal eng in het begin: drie toneelspelers zijn drie kinderen van een ruzie-echtpaar die uiteindelijk alleen maar zwijgen. De kinderen bedenken dus allerlei plannen: echt een Klein Duimpje sfeer, maar helemaal 2016. De kinderen bedenken in die droeve sfeer hun eigen plan Fantastische video-presentatie op de achtergrond die ook ruim een uur doorgaat: eerst vooral regen, dan bossen, dan draken erbij, dan wat minder regen, minder bomen. Natuurlijk kon onze kleinzoon Diemer  van 3,5 oud het de vorige avond volhouden: live muziek en dan ook nog continu leuke plaatjes!
De kinderen gaan zelf naar het bos (ja, die van Klein Duimpje lieten zich nog wat sturen) en bedenken allerlei oplossingen. Al gauw blijken de problemen alleen te groeien, maar de musici en toneelspelers gooien er genoeg schoonheid en humor tussendoor: een viool wordt omhoog gegooid en gelukkig zonder scheuren opgevangen, de spelers doen er leuke acrobatiek tussendoor. maar het blijft toch best een lange tijd wat moeilijk voor hen in dat bos.
Het verhaal loopt tussen al die virtuoze muziek langzaam door. De drie toneelspelers blijken ook fantastisch modern te kunnen drummen, ze zijn grote acrobaten en die stoel en tafel houden het ook nog. En dan, topstuk!, die mooie aria uit de Bachcantate Widerstehe doch der Sünde, wordt  op twee niveaus gezongen: als countertenor en dat is mooi voor de muziek en een octaaf lager als parlando en dan keert het tot de aarde terug. Ongelooflijk knap.
Ietwat plotseling komt er toch nog even, bijna uit het niets een Pindakaasprins, het wordt mooier weer en de kinderen die de wandeling in het bos vooral als probleem en niet echt als oplossing hadden ervaren, zien in dat reizen veel kan oplossen, dat je er door groeit en bij goed weer komen ze gelouterd weer thuis en blijken alle problemen opgelost te zijn.
Er waren wat zurige recensies in NRC en in onze eigen de Volkskrant. Die vonden het verhaal niet logisch en niet belerend genoeg. Wij hebben nog nooit een barok-orkest live zo zien spelen voor zoveel kinderen, die het allemaal geweldig vonden. Diemer had wijdopen ogen, rode wangen, spanning van dat bos had hem getroffen en het Haarlemse Hout had bij al deze oude muziek en moderne dans door een selva oscura geleid naar een knusse nieuwe huiselijkheid.
Wij dachten aan de rare structuur van Die Zauberflöte, ook sprankelende muziek rond een raar verhaal, waar de toverfluit nauwelijks een rol speelt, maar dezelfde dynamiek werkt van therapie door een reis in een bos. Ga zo door en bedankt musici van Holland Baroque en spelers van Orkater!