vrijdag 27 september 2013

Assisi, Stad van Vrede

Centraal in de wereld van Franciscus staat natuurlijk Assisi. Wij gingen er naar toe via het voordorpje Portiuncula in Santa Maria degli Angeli. Trots staat daar dat dit op de lijst van grootste kerken ter wereld no 6 is: hoe de kleine Franciscus toch in een groot gebouw terecht kwam. In de kerk zelf geen foto's gemaakt, zelfs niet het pesjonkelgebed gebeden, zoals mijn vader deed bij Allerzielendag (5x Onze Vader, Wees Gegroet Eer aan de Vader..). Binnen dat neo-klassieke grote kerkgebouwd is dat kleine Portiuncula-kerkje wel een mooi stille plaats, ook nu.
In de bijgebouwen kwamen we een aardig Franciscusstandbeeld tegen, met een erg tamme levende duif op zijn hand.
Als je goed kijkt, zie je dat de duif er op de ene foto anders zit dan op de andere. Pikte zelfs af en toe een zaadje uit het mandje daaronder. Goed getemd.

Daar konden we ook de eerste fresco's op de foto zetten. Verderop ook in een kleine bedevaartskapel, maar in de grote kerken worden geen foto's genomen. Die van Goiotto in de grote basiliek zijn trouwens overal op dit grote internet te bekijken en betere kwaliteit.
Dit is de verheerlijking, vergoddelijking, als het ware Ten-Hemel-Opneming van Franciscus, wel wat anders dan in het originele lijdensverhaal van zijn laatste dagen en sterven zoals het in Celano staat, maar ook wel mooi en bijna was Paule hier ook al ten hemel opgenomen: zie linksonder. Maar zij bleef nog even gewoon hier op aarde!
Ook heel mooi uitgebeeld (in een zijkapel van Santa Maria degli Angeli: Franciscus vraagt aan de paus en de kardinalen om toestemming en goedkeuring van zijn regel. Eerst een mondelingen, dan nog tweemaal een schriftelijke, tot het echt Bullata, door de pauselijke curie goedgekeurd was en zo in de mainstream terecht kwam, met ruzies, splitsingen, maar toch binnen dat grote dynamische geheel. Deze niet-clericus, die een alternatief had voor de kruistochten, geen plechtige missen, maar eenvoudige devoties preekte en toch de geleerden ook voor zich wist te winnen als Anthonius van Padua (die uit Lissabon kwam!) en Bonaventura.

Als je uit de grote basiliek komt zie je dit het eerst: Pax, Vrede is nu het grote Franciscuswoord.Tussen toeristen en bedevaartgangers is hier geen duidelijk onderscheid: iedereen onder de indruk van het grote Franciscusverhaal zoals Giotto dat schildert. Italiaanse en Poolse missen worden er in de kerken gehouden: 3 boven elkaar, crypte met graf, grote benedenkerk en dan die lichte bovenkerk (waar wij niet zo van konden profiteren want er brak net een groot onweer en kolossale regenbui uit, maar de verlichting was goed genoeg.
Tussen de Polen hadden wij onze lunch met uitzicht op de oude Minerva-tempel, nu een kerk en daarnaast de stadstoren, die dus niet bij de kerk hoort, maar dient voor de klokken van het gemeentebestuur. De kolossale burcht hebben wij in Assisi maar gelaten: ligt zo hoog. In Orvieto hebben wij die grote burcht van Kardinaal Albornoz wel bezocht.


De 'nieuwe kathedraal' van Assisi heeft dezelfde mooi voorgevel als de Basilica Papale di Santo Francesco, maar binnenin is hij vreselijk streng-renaissance ingericht: bijna net zo erg als de witkalk Calivinisten in onze Nederlandse oude kerken.

Maar in de zijgang van die kathedraal hing wel een curieuze tentoonstelling met schilderijen van paus Johannes Paulus II door Giuseppe Afrune (geb 1954). Vreselijk ,melodramatisch, waarbij de Parkinson (die ook in 2000 al goed zichtbaar was, bijna gênant om hem op het altaar te zien) nog erger werd voorgesteld, als een soort superlijden van de Alter Christus. Hieronder enkele van die overdreven kunstwerken. Afijn, wij vonden Italianen nogal eens overdreven aanstellers, theater-persoonlijkheden: wel amusant om te zien voor wat soberder en nuchter ingestelde mensen uit noordelijk Europa.
B16 krijgt dus uiteindelijk het kruis van het te grote en zware ambt overgedragen van JP II. Gelukkig dat onze huidige Paus Francesco het allemaal wat relativeert en het wat luchtiger opneemt en zijn eigen positie en levensgang niet zo dramatisch voorstelt. Moet je die neergezakte schouders van B16 zien, alsof hij het ding niet op kan tillen. En zo zag hij er nog echt uit ook.

Teveel om te zien en te onthouden van Assisi: we zijn ook nog uitvoerig in de Basiliek van Clare geweest, precies aan de andere kant van Assisi als de Franciscusbasiliek, maar ook heel mooi. Daar kwam onze moderne Clara, Paule Maas dus, ook nog mooi in beeld!



Geen opmerkingen: